Proje yazımında ihtiyaç analizi

 

Bu sayfada, proje yazma ve uygulama adımları serisinin ihtiyaç analizinin nasıl yapılabileceğini anlatan 9. bölümüne dair videoyu ve yazılı dökümü bulabilirsiniz.

 

Yazılı döküm

Merhabalar değerli arkadaşlar,

 

Proje yazma ve uygulama adımları video serisinin yeni bir bölümü ile sizlerle birlikteyiz. Bu videoda, proje yazımıyla ilgili en önemli konulardan biri olan ihtiyaç analizinin nasıl ifade edilebileceği hakkında konuşacağız. Videoya geçmeden önce; bu videoyu beğenerek, yorum yaparak ve paylaşarak katkılarınızı bekliyorum. Kanala abone olduğunuz takdirde videolardan anlık olarak haberdar olabilirsiniz ve bu beni memnun eder.

Bizim bu projeye neden ihtiyacımız var? Neden böyle bir proje yapmak istiyoruz? Bu sorular, proje değerlendiricilerinin ikna olmak için çok dikkatli okuyacakları bir metin olacaktır. Dolayısıyla, bence proje yazarken en açıklayıcı, en net ve en sade bir dille yazmamız gereken başlık budur. Bu konuya ilişkin yalın bir biçimde anlatımımızı yapabilmemize olanak sağlayacak bazı sorular var. Ben bu videoda, bu sorulara ne şekilde cevaplar verebileceğimizle ilgili paylaşımda bulunacağım.

Şu anda bizim yazdığımız projenin durumu nedir, nasıl yapılıyor? Örneğin, Braille alfabesi ile ilgili bir eğitim vereceğiz diyelim. Bu konuda uygulamalar nelerdir? Hangi yöntemlerle eğitim veriliyor, kimlere eğitim veriliyor ve ne kadar eğitim veriliyor? Bununla ilgili bilgiler vermemiz iyi olacaktır. Mevcut durum yine bununla alakalıdır. Bizim şunu ifade edebilmemiz gerekiyor: Mevcut durumda Türkiye’de Braille alfabesi bilen öğretmen sayısı şu kadardır. Sayısını bilemiyorsanız bile, az olduğunu gösteren bazı argümanlar öne sürmenin faydası olacaktır. Mevcut durumu olabildiğince sayısallaştırmaya ve kanıta dayalılaştırmaya dikkat etmekte fayda vardır.

Mevcut durumda ne, ne kadar, nasıl yapılmaktadır? Bizim yaptığımız proje ile ilgili şu ana kadar herhangi bir çalışma yapılmamıştır demek kadar kolay bir şey yoktur. Bunu diyeceksek, gerçekten yok olduğundan emin olmamız gerekiyor. Eğer varsa ve bunu açıklayıcı bir dille ifade edebiliyorsak, bu çok daha kabul gören bir şeydir. Bunu da söyleyeyim: Evet, bizim projemizle ilgili yapılan şöyle şöyle çalışmalar var, şu kurumlar böyle işler yapıyorlar ama bizim yaptığımız çalışma, bu konuyla ilgili şu ihtiyaca cevap verebiliyor demek, gerçekten çok daha değerli bir anlatım olacaktır. Yoksa yoktur ama, yok demek adet olmaya başladı ve kesinlikle çoğu değerlendirici tarafından ikna edici bulunmuyor.

Biliyorsunuz, günümüzde bir işin var olması kadar görülebilmesi ve bilinebilmesi de çok önemlidir. Evet, bazı güzel işler yapılıyor olabilir ama bu ne kadar kamuoyunda biliniyor ve görünüyor? Bunu da söylememiz lazım.

Evet, konuyla ilgili şöyle çalışmalar var. Ancak kamuoyunun yeterli bilgisi yoktur. Bunu da, “şu çalışmaya şu kadar katılımın olduğundan anlıyoruz” gibi ifadelerle söylemek mümkündür.

Değerli arkadaşlar, en kritik sorulardan bir tanesi “Neden biz bu projeyi yapmak istiyoruz?” sorusudur. Mevcut durumu açıkladık, var olanları veya olmayanları ifade ettik. Biz tam da bu noktada “Neden?” sorusuna cevap verebilmemiz gerekiyor.

Ihtiyaç analiziyle ilgili soruya verdiğimiz cevap metninin bu bölümünde, istenilen durumu anlatacağız. Artık biz nedeni yazdık. Evet, dedik ki, “Böyle böyle şeyler var. Böyle işler yapılıyor veya yapılmıyor. Biz ise konuyla ilgili şu noktaya gelmek istiyoruz, istediğimiz şey budur.” Açık ama net, olabildiğince uzun kelimelerden oluşan cümleler kullanmadan, aşağı yukarı 8-10 kelimelik cümleleri geçmemeye çalışmak lazım. Hem ihtiyaç analizi yazarken hem de proje metnini genel olarak tamamlarken.

Mevcut durumda, konuyla ilgili bazı yapılan çalışmalara değindik. Ama bizim istediğimiz duruma ilişkin alternatif yöntemler var mı? Mesela, bizim kullanacağımız yöntemi uygulayan veya ona yakın alternatifleri hayata geçiren çalışmalar var mı? Burada da yine bunlardan bahsetme imkanı bulabiliriz.

Kim istiyor? Bir başka ifade ile hedef kitlesi kim? Bu projenin bunu da ifade etmemiz lazım. Bunu yaparken, doğrudan ve dolaylı yararlanıcılara da atıfta bulunmamız gerekir. Örneğin, projenin doğrudan yararlanıcıları kimdir? Braille alfabesi eğitimi alacak olan öğretmenlerdir. Ama dolaylı yararlanıcısı kimdir Bu projenin? Bu eğitimi alan öğretmenlerin görme engelli öğrencileridir. Projeye doğrudan katılmıyor bu öğrenciler, eğitim alan öğretmenlerin öğrencisi oldukları için projeden yararlanmış olacaktır.

Yöntemin doğruluğu ve planın tutarlılığı da ihtiyaç analizinde açıkça ifade edilmesi gereken alanlar arasındadır.

Ve son bir soru, gerekli kaynaklar var mı? Evet; ihtiyaç analizimizi yaptık, istenilen durumu ifade ettik. Yöntemlerimizden, planlarımızdan bahsettik. Peki, bunu uygulayabilecek gerekli kaynaklarımız var mı? Kaynak deyince aklınıza sadece maddi kaynak gelmesin. İnsan kaynağı da çok önemlidir. Ortamın da projemizi uygulamaya hazır olduğundan emin olmamız ve daha da önemlisi, donörleri ikna etmemiz gerekir.

Değerli arkadaşlar, proje yazımında ihtiyaç analizi konusuyla ilgili ifade edebileceklerim özet halde bu şekildedir. Videoyla ilgili yorumlarınızı yaparsanız, konuyu tartışmaya devam edebiliriz. Videoyu beğenerek, paylaşarak ve kanala abone olarak desteklerinizi bekliyorum. Proje yazımıyla ilgili detaylı bilgi almak isteyen arkadaşlarımız, bana iletişim kanallarıma aracılığıyla ulaşabilirler. Bir sonraki videoda görüşene kadar, kendinize iyi bakın.