Engelli bireylerin eğitim hakkına katılımı – Doç. Dr. Nilay Kayhan
Bu videoda Doç. Dr. Nilay Kayhan, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nde Dil ve Konuşma Terapisi Bölümünde görev yapan bir akademisyen olarak, engelli bireylerin katılım hakkı üzerine önemli vurgular yaptı.
Katılım hakkı, bireyin doğuştan sahip olduğu temel hak ve özgürlüklere tam ve bağımsız bir şekilde erişim sağlayabilmesi anlamına gelir. Eğitim, sağlık ve diğer sosyal hizmetlere erişim bu hakkın temel unsurlarındandır. Kayhan, engelli bireylerin bu haklardan ne kadar yararlanabildiklerini ve bu hakların yerine getirilmesinde hangi zorluklarla karşılaştıklarını ele aldı.
Katılım hakkının tam anlamıyla gerçekleşebilmesi için bireylerin yasal düzenlemeleri bilmesi gerektiğini vurgulayan Kayhan, erken çocukluktan itibaren eğitim hakkı başta olmak üzere, bireylerin erişim haklarına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Engelli bireylerin sadece fiziksel ortamlarla değil, aynı zamanda eğitim müfredatına ve sosyal yaşama da katılımının sağlanması gerektiğini dile getirdi. Bu bağlamda, eğitimde fırsat eşitliği ve bireysel farklılıkların dikkate alınması, tüm çocuklar için önemli bir sorumluluk olarak öne çıkıyor.
Kayhan, eğitim sürecinin yalnızca müfredatın uygulanmasından ibaret olmadığını, aynı zamanda bireylerin sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimlerinin de desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Engelli bireyler için fırsat eşitliğini sağlamak amacıyla, evrensel tasarım ilkeleri çerçevesinde uyarlamalar yapılması gerektiğini söyledi. Engelli bireylerin eğitim ortamlarında karşılaştıkları zorluklar, özellikle ortaöğretimden yükseköğretime geçiş aşamasında daha belirgin hale geliyor.
Katılım hakkının yalnızca bireylerin değil, aynı zamanda ailelerin de bilinçli bir şekilde desteklenmesiyle mümkün olduğunu belirten Kayhan, ailelerin bu süreçte alacakları rehberlik ve sosyal desteklerin önemine dikkat çekti. Aileler, çocuklarının eğitim hayatında karşılaşacakları zorluklar konusunda bilinçlendirilmelidir ve bu süreçte rehberlik hizmetlerine erişim sağlamalıdır.
Programın sonunda, Kayhan, engelli bireylerin katılım hakkını desteklemek için tüm paydaşların – aileler, okullar, öğretmenler, sivil toplum kuruluşları ve karar alıcılar – arasında işbirliğinin şart olduğunu belirtti. Eğitimde fırsat eşitliği ve bireysel farklılıkların dikkate alınması, toplumun tüm bireyleri için katılım hakkını güvence altına alacak bir düzenin oluşturulmasında kilit rol oynar.
Bu kapsamlı içerik, engelli bireylerin toplumda tam anlamıyla yer alabilmeleri için gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiğini ve katılım hakkının bir insan hakkı olarak görülmesinin önemini vurguladı.