Engellilerin Gündemi (42. Bölüm)
Engellilerin Gündemi programının 42. bölümünde, Emre Taşgın tarafından 21 Mart’tan bu yana engellilik alanında yaşanan önemli gelişmeler detaylı bir şekilde ele alındı.
CHP Olağanüstü Kurultayı ve Engelli Temsili
Programın ilk gündem maddesi, Cumhuriyet Halk Partisi’nin 6 Nisan’da gerçekleştirdiği 21. Olağanüstü Kurultayı oldu. Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması ve partiye kayyum atanacağı iddialarıyla gündeme gelen bu süreçte yapılan seçimlerde, Özgür Özel yeniden genel başkanlığa seçildi. Parti meclisi üyeleri yenilendi ancak kamuoyunda konuşulan engelli kotası uygulanmadı. Aday olan tek engelli birey, cam kemik hastalığı bulunan gazeteci ve fotoğraf sanatçısı Elif Gamze Bozo oldu. 64 oy alan Bozo, seçilmek için gereken yaklaşık 350 oya ulaşamadı. Ancak programda bu durum, Bozo’nun siyasal görünürlüğüne katkı sağladığı ve ilerleyen dönemde daha üst düzey görevlerde yer alabileceği şeklinde yorumlandı. Taşgın, engelli bireylerin parti meclisinde yer almamasını eleştirerek, “Olağanüstü koşullar” gerekçesinin artık bir bahane olmaktan çıkması gerektiğini vurguladı. Engellilerin sürekli olarak ötelenmesi, partilerde yalnızca metinler ve sosyal medya paylaşımlarıyla görünür hale getirilmesi, gerçek temsilin sağlanamaması ciddi bir sorun olarak değerlendirildi. ÖTV muafiyeti ve emeklilik gibi bireysel meselelerin Anayasa Mahkemesi’ne taşınmasının önemli olduğu belirtilse de, engelliliğin politika içinde ana akımlaşması için karar mekanizmalarında doğrudan temsilin şart olduğu ifade edildi.
Küresel Engellilik Zirvesi’nde Erişilebilirlik Vurgusu
Berlin’de düzenlenen Küresel Engellilik Zirvesi’ne Türkiye’den Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş katıldı. Bakan Göktaş, erişilebilirliğin engelli gündeminin bir parçası değil, temeli olduğunu söyledi. 2005 yılındaki Engelliler Hakkında Kanun ve 2010’daki Erişilebilirlik Stratejisi gibi yasal düzenlemelere dikkat çekti. Ayrıca 2014 yılında ayrımcılığın hukuki olarak tanımlanmasının öneminden bahsetti. Ancak programda bu söylemlerin uygulamada karşılık bulmadığına dikkat çekildi. Erişilebilirlik düzenlemeleri yıllarca ertelendi, Anayasa Mahkemesi iptaliyle ancak yargı yolu açılabildi. Dijital erişilebilirlik hâlâ eksik, 3 Aralık 2024’te Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan mobil uygulama ve web sitesi erişilebilirliği genelgesi ise yayımlanmadı. Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonlarının etkisizliği, kamu binalarının ve sokakların erişilemezliği de vurgulandı. Gerçek bir erişilebilirlik için yalnızca yasa değil, yaptırım ve uygulanabilirlik gerektiği ifade edildi.
Antalya’da Engelli Hayvanlar İçin Sahiplendirme Çağrısı
Antalya Büyükşehir Belediyesi, trafik kazası sonucu engelli kalan veya terk edilen hayvanların sahiplendirilmesi için çağrıda bulundu. Engelli hayvanların da sağlıklı bir yaşam sürebileceği, sahiplenilmemelerinin bir ayrımcılık olduğu ifade edildi. Engellilerin ve hayvanların kesişim noktalarında yaşanan sorunlara dikkat çekilerek, bu tür farkındalık çağrılarının kıymetli olduğu vurgulandı.
Ordu’da Engelsiz Taksi Hizmeti
Ordu Büyükşehir Belediyesi’nin Engelsiz Taksi uygulaması değerlendirildi. Kamu kurumlarına ve sosyal alanlara ulaşmakta zorluk çeken engelli bireylerin evlerinden alınıp, işleri bitince geri bırakıldığı bu hizmetin 2019’dan beri sürdürüldüğü ve 7.000’den fazla kez kullanıldığı belirtildi. Ancak Taşgın , bu tür hizmetlerin erişilebilirlik sorunlarının kalıcı çözümüne engel olmaması gerektiğini, “zaten taşıyoruz” anlayışıyla fiziksel dönüşümlerin ötelenmemesi gerektiğini vurguladı.
Kocaeli’de Engelli Vatandaşa Rampa Desteği
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, İzmit ilçesinde yaşayan bir engelli bireyin evine giriş için rampa yaptı. Bu uygulama aslında belediyelerin zaten yasal olarak yapması gereken bir düzenleme olarak sunulsa da, ülke genelinde bu kadar temel hizmetlerin bile haber değeri taşıyacak kadar nadir yapılmasının üzücü olduğu ifade edildi.