ABB Web TV’de, Engelsiz Buluşma programının konuğu oldum
ABB Web TV’de yayınlanan Engelsiz Buluşma programının bu haftaki konuğu, engelli hakları savunucusu, öğretmen ve sivil toplum gönüllüsü Emre Taşgın’dı. Programda, görme engelli bireylerin eğitim hayatlarında karşılaştıkları sorunlar, bilişim teknolojilerinin bu sorunlara sunduğu çözümler ve toplumsal farkındalık üzerine kapsamlı bir sohbet gerçekleştirildi.
Emre Taşgın Kimdir?
Emre Taşgın, engelli hakları alanında yaklaşık 15 yıldır aktif olan bir aktivist. Eğitimde Görme Engelliler Derneği’nin kurucu başkanlığını yaptı. Türkiye Engelsiz Bilişim Platformu’nda yürütme kurulu üyesi ve Ankara temsilcisi. Aynı zamanda sosyal bilgiler öğretmeni olarak görev yapmakta. Bireysel olarak YouTube kanalı ile web sitesi üzerinden engelli hakları, farkındalık, teknolojiler ve savunuculuk konularında dijital içerikler üretmekte.
YouTube Kanalı: Emre Taşgın
Emre Taşgın, sivil toplum deneyimlerinden sonra bilgi yayılımına ağırlık vermeye karar vererek kendi adını taşıyan bir YouTube kanalı kurdu. Kanalda üç ana içerik türü bulunuyor:
- Söyleşiler: Engellilik alanında sözü olan uzman ve aktivistlerle haftalık röportajlar gerçekleştiriyor.
- Sokaklar Bizim: Kendi başına ya da eşiyle birlikte sokakta yürürken karşılaştıkları erişilebilirlik sorunlarını, yapay zekâ destekli deneyimlerini (örneğin pazarda ürün tanıma), navigasyon denemelerini ve karşılaşılan fiziksel engelleri kayda alarak paylaşıyor.
- Engellilerin Gündemi: İki haftada bir engellilik alanında medyada öne çıkan gelişmeleri hak temelli bir yaklaşımla yorumluyor.
Bunlara ek olarak EKPSS başvuruları, YKS’ye engelli adayların katılımı gibi bilgilendirici içerikler ve yasal değişikliklerin değerlendirmeleri de yer alıyor.
Kişisel Web Sitesi ve Yazılı İçerikler
Taşgın’ın emretasgin.com adresli kişisel web sitesinde, engelli hakları konusunda köşe yazıları yer alıyor. Ayrıca sivil toplum kuruluşları için proje yazımı konusunda tecrübelerini aktardığı içerikler de paylaşılıyor.
Bilişim Teknolojileri ve Engellilerin Yaşamını Dönüştürücü Etkisi
Görme engelli bireyler için teknolojinin dönüştürücü etkisi üzerinde duran Taşgın, ekran okuyucular, OCR (optik karakter tanıma), yapay zekâ destekli betimleme ve mobil uygulamaların günlük yaşamda sağladığı faydalardan örnekler verdi. Harita, grafik, infografik gibi görselleri tanıma süreçleri yapay zekâ sayesinde daha erişilebilir hale geldi. Taşgın ayrıca, rehber köpeklerin yerini ileride robot köpeklerin alabileceğine dikkat çekerek teknolojinin potansiyel gelişim alanlarını vurguladı.
Engellilerin Eğitiminde Devam Eden Sorunlar
Teknolojideki gelişmelere rağmen eğitimde erişilebilirlik sorunları devam ediyor. Görme engelli öğrenciler, ders kitaplarına zamanında erişememekte, sınavlarda uygun okuyucu temin edilememekte ve dokunsal materyal eksiklikleri yaşamakta. Özellikle matematik ve geometri gibi derslerde uygun materyal sağlanmadığı için öğrenciler bu alanlardan uzaklaştırılmakta, bu da içselleştirilmiş sağlamcılığı (engellilerin kendilerini yetersiz görmelerine neden olan sistematik inançlar) pekiştirmekte.
Taşgın, sınavların dijitalleştirilmesi gerektiğini, örnek olarak ÖSYM’nin erişilebilir hale getirilen e-YDS sınavını göstererek, üniversite sınavlarının da bu modele uyarlanabileceğini ifade etti.
Toplumsal Roller ve Öneriler
Sohbetin sonunda Taşgın, toplumun tüm bireylerine ve kurumlara düşen sorumluluklara değindi. Engelli bireylerin tek tipleştirilmemesi gerektiğini, yardım ederken doğru yöntemlerle yaklaşılması ve bireyin onayının alınması gerektiğini belirtti. Engelli bireylerin de daha görünür olmak adına sokakta, sosyal yaşamda, sporda, sanatta ve iş hayatında daha fazla yer almaları gerektiğini vurguladı.
Taşgın’ın Mesajı net: Görünürlük arttıkça yasalar, politikalar ve toplum da dönüşecektir. Engelli bireylerin hayata aktif katılımı, toplumsal eşitlik için vazgeçilmezdir.