Engellilerin gündemi (49. bölüm)

 

“Engellilerin Gündemi” programının 49. bölümünde 27 Haziran – 11 Temmuz tarihleri arasında engellilik alanında yaşanan önemli gelişmeler değerlendirildi. Program, ulusal ve yerel basındaki dikkat çekici konuları ele aldı.

 

Sosyal Destek Ödemelerindeki Artış

Ülke gündeminin en önemli maddesi olan ekonomi, engellilerin yaşamını doğrudan etkileyen bir konu olarak ele alındı. Temmuz ayında enflasyon verilerine bağlı olarak memur ve emekli maaşlarına yapılan zamlar, sosyal destek ödemelerine de yansıdı. 2025 Temmuz-Aralık dönemi itibarıyla engelli maaşları ve evde bakım yardımı tutarlarında önemli artışlar kaydedildi. %40-69 engelli aylığı 3.723 TL’den 4.302 TL‘ye; %70 ve üzeri engelli aylığı 5.584 TL’den 6.454 TL‘ye yükseldi. Evde bakım yardımı ise 10.125 TL’den 11.702 TL‘ye doğru bir artış gösterdi.

Bu güncel tutarlar, engellilerin ve yakınlarının ekonomik durumlarına doğrudan etki edecek önemli bir gelişme olarak belirtildi. Emre Taşgın, bu güncel bilgileri paylaşmanın, herkesin cebine girecek parayı bilmesi açısından önemli olduğunu vurguladı.

 

TİHEK Gündemi ve Fahrettin Altun’un Yeni Görevi

Son günlerde Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un görevinden alınarak Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Başkanlığına atanması geniş yankı buldu. Bu atama birçok kişi için sürpriz olsa da, programda TİHEK’in engelliler için ne denli önemli bir kurum olduğu vurgulandı.

Sosyal medyada ve basında TİHEK’in bilinirliği üzerine yapılan tartışmalara değinilerek, kurumun özellikle ayrımcılığa, kötü muameleye ve zorbalığa maruz kalanlar için bir hak arama mekanizması olduğu belirtildi. Daha önce kamuoyunda yeterince tanınmayan TİHEK’in, Fahrettin Altun’un göreve gelmesiyle birlikte geniş kitlelerce öğrenildiğine dikkat çekildi. Taşgın, TİHEK’in bankalar ve belediyeler gibi kurumlarla ilgili aldığı olumlu kararlar ve uyguladığı idari para cezalarının engellilerin haklarını koruma noktasındaki önemini vurguladı. Engelli hak savunucuları ve sivil toplum örgütlerinin TİHEK ile sürekli diyalog halinde olduğu ve bu diyaloğun Sayın Altun döneminde daha da artması umudu ifade edildi.

 

TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kurulan Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, engellilik gündeminin bir diğer önemli maddesiydi. Bu komisyonun toplantılara başladığı ve yol haritasını belirlediği bilgisi paylaşıldı. Komisyonun başkanlığına AK Parti İzmir Milletvekili Mehmet Muharrem Kasapoğlu seçilirken, Başkan Yardımcılığına AK Parti Ankara Milletvekili Jülide Sarıeroğlu, Sözcülüğe AK Parti Erzurum Milletvekili ve eski Bakan Yardımcısı Fatma Öncü (aynı zamanda engelli bir milletvekili) ve Katip Üyeliğe MHP Bursa Milletvekili Fevzi Zırhlıoğlu getirildi. Komisyonda CHP, DEM Parti ve Yeni Yol grubundan da üyelerin bulunduğu belirtildi.

Emre Taşgın, geçmişte kurulan benzer komisyonların etkisizliği eleştirilerine rağmen, bu komisyonun çıkaracağı raporların önemine dikkat çekti. Sivil toplum örgütlerinin (STK) bu raporlara etki etmesi gerektiği ve kamu kurumlarının çıkan raporlar doğrultusunda politika üretip uygulayacağı vurgulandı. STK’lara, milletvekillerine ulaşarak görüşlerini ve hazırladıkları raporları sunmaları, lobicilik faaliyetlerinde bulunmaları çağrısı yapıldı. Meclis çatısı altında hazırlanan raporların yasal dayanak oluşturması ve sonrasında savunuculuk faaliyetlerinin bu raporlar üzerinden yürütülmesi gerektiği ifade edildi. Komisyonun, Kamu-STK diyaloğunun gelişimi için önemli bir fırsat olduğu belirtildi.

 

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin İşitme Engellilere Yangın Söndürme Eğitimi

Her yaz yaşanan orman yangınları gündemine değinilirken, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı tarafından işitme engelli bireylere yönelik düzenlenen yangın söndürme eğitimi dikkate değer bulundu. Eğitimde yangın nedenleri, ilk müdahale yöntemleri, yangın tüpü kullanımı ve tahliye kuralları gibi temel konuların işaret dili tercümanları eşliğinde işlendiği belirtildi.

Eski Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı ve şimdiki Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin’in engellilik konusundaki duyarlılığına dikkat çekilerek, bu tür eğitimlerin Türkiye’nin her yerinde, sadece işitme engellilere değil, tüm engel gruplarına yönelik olarak yaygınlaştırılması gerektiği vurgulandı. Özellikle 6 Şubat depremleri gibi afetlerde işitme engellilerin seslerini duyurmakta yaşadıkları zorluklar hatırlatılarak, afet ve engellilik meselesinin ciddiyetle ele alınması gerektiği belirtildi. Bu tür bilinçlendirme çalışmalarının 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi’nde de yer aldığı ifade edildi.

 

Muğla’daki İntihar Olayı

Muğla’nın Ula ilçesinde akülü sandalyesiyle iskeleden denize atlayarak intihar eden 62 yaşındaki bedensel engelli Bahattin Yavuz’un ölümü üzüntüyle karşılandı. Emre Taşgın, bu tür olayların sosyal medyada engellilik ve intihar arasında doğrudan bir bağ kurularak yorumlanmasına karşı dikkatli olunması çağrısında bulundu. Şahsın yaşadığı sorunlar hakkında yeterli bilgi olmaması nedeniyle, intiharın doğrudan engellilik durumuyla ilişkilendirilmesinin yanlış varsayımlara ve genellemelere yol açabileceği belirtildi. Engelliliğin intihar nedeni olarak gösterilmesinin, engelli bireylerde karamsarlığı artırabileceği ve olumsuz bir algı yaratabileceği uyarısı yapıldı.

 

Disleksi ve Nörogeribildirim Teknolojileri

Programın son bölümünde bilime ve teknolojiye ağırlık verilerek, disleksili bireylerle ilgili umut verici bir gelişme paylaşıldı. Beyin sinyallerini anlamanın kişiye özel eğitim çözümlerinin kapısını araladığı vurgulandı. Güneyt Eroğlu’nun, beyinden gelen sinyalleri ölçerek disleksi ve dikkat bozukluğu gibi durumlara kişiselleştirilmiş eğitimler sundukları yönündeki açıklamaları aktarıldı.

Londra’da yapılan taksi şoförleri araştırması örneğiyle, insan beyninin esnek yapısı sayesinde öğrenme ve deneyim yoluyla kendini onarabileceği, hafıza merkezlerinin geliştirilebileceği belirtildi. Bu gelişmelerin, nörogeribildirim (nörofeedback) teknolojileri aracılığıyla disleksi gibi öğrenme güçlüğü olan bireylerin yaşam kalitesini artırabileceği, Alzheimer gibi hastalıkların ilerlemesini geciktirebileceği ifade edildi. Bu bilimsel gelişmelerin, engellilik alanında gelecekte önemli iyileştirmelere kapı aralayabileceği umudu dile getirildi.