İstanbul Depremi ve Engellilik Bağlamında Değerlendirme

 

23 Nisan 2025’te İstanbul Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem sonrası can kaybı yaşanmazken; yapay zeka Chat GPT ile yapılan söyleşide, iletişim aksaklıkları, uzman yorumları ve özellikle engelli bireylerin güvenli tahliyesi ile bilgiye erişim sorunları öne çıktı.

 

İstanbul’da şiddetli deprem

23 Nisan 2025 tarihinde İstanbul Silivri açıklarında 6.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. AFAD’ın açıklamasına göre sarsıntı yalnızca İstanbul’da değil, çevre illerde de hissedildi. Depremin ardından artçı sarsıntılar devam ederken, İstanbul Valiliği ve İçişleri Bakanlığı, şu ana kadar yıkılan bina veya can kaybı bildirilmediğini, ancak hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü belirtti. AFAD, vatandaşları hasarlı yapılardan uzak durmaları konusunda uyardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan da gelişmeleri yakından takip ettiklerini ifade ederek, tüm vatandaşlara geçmiş olsun dileklerini iletti.

 

İstanbul Depremi Sonrası Sosyal Medya Tepkileri ve İletişim Aksaklıkları

Deprem sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Vatandaşlar panik anlarını ve yaşadıkları deneyimleri paylaşırken, özellikle GSM operatörlerine yönelik tepkiler de dikkat çekti. Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone gibi büyük operatörlerde deprem sonrasında geçici kesintiler yaşandı. Bu durum, afet anlarında iletişim altyapısının dayanıklılığının ne kadar hayati olduğunu bir kez daha ortaya koydu.

 

İstanbul Depremi Sonrası Uzman Görüşleri

Deprem uzmanları, depremin Kumburgaz Fayı üzerinde gerçekleştiğini açıkladı. Prof. Dr. Şükrü Ersoy, bu depremin daha büyük bir sarsıntının habercisi olup olmadığının henüz netleşmediğini dile getirirken, Prof. Dr. Naci Görür fay hattının kilitli olduğunu, Prof. Dr. Ziyadin Çakar ise büyük Marmara depremini tetikleme olasılığının düşük olduğunu ifade etti. Ancak artçı sarsıntılara karşı dikkatli olunması gerektiği de vurgulandı.

 

Engelliler İçin Deprem Anı ve Sonrası: Acil Tavsiyeler

Söyleşide, İstanbul’da yaşayan engelli bireylerin deprem anı ve sonrasında karşılaşabilecekleri zorluklar ve çözüm önerileri ele alındı. Deprem anında engelli bireylerin hızlı tahliyesini sağlamak için şu somut adımlar önerildi:

• Engellilerin yaşadığı ve çalıştığı binalarda özel tahliye planları hazırlanmalı.
• Bu planlar düzenli tatbikatlarla test edilmeli.
• İşitme ve görme engelliler için sesli ve görsel uyarı sistemleri kurulmalı.
• Toplanma alanlarına ulaşımı kolaylaştıracak rampalar ve erişilebilir yollar yapılmalı.
• Acil durum çantaları, engelli bireylerin özel ihtiyaçlarını kapsayacak şekilde hazırlanmalı.

 

İstanbul Depremi Sonrası İletişim Kopukluğu ve Alternatif Bilgi Kanalları

Deprem anında GSM operatörlerinde yaşanan kesintiler, bilgiye erişimde büyük engel teşkil etti. Bu gibi durumlar için şu önlemler tavsiye edildi:

• Radyo gibi alternatif iletişim araçları kullanılmalı.
• Sosyal medyada güvenilir kaynaklar ve yerel dayanışma grupları takip edilmeli.
• Yakınlarla önceden belirlenmiş bir iletişim planı oluşturulmalı.
• Powerbank gibi şarj desteği sağlayan araçlar hazır bulundurulmalı.

 

İstanbul’daki Toplanma Alanları

Toplanma alanlarına erişim konusu da gündeme geldi. Ancak güncel, yer ismiyle belirtilmiş bir listeye şu an için açık web kaynaklarından ulaşmak mümkün değil. İstanbul İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün web sitesinden ya da e-Devlet’teki “Afet ve Acil Durum Toplanma Alanı Sorgulama” hizmetinden bilgi alınabileceği ifade edildi. Erişilebilirliğin artırılması adına, bu bilgilere farklı yollarla ulaşılabilirliğin sağlanması gerektiği de vurgulandı.

 

Deprem Anında Engelliler İçin Anlık Öneriler

Deprem anında ve hemen sonrasında engelli bireylerin uygulayabileceği öneriler şöyle sıralandı:

• Öncelikle bulunduğunuz ortamın güvenli olup olmadığını kontrol edin.
• Güvenli değilse, en yakın toplanma alanına gitmeye çalışın.
• Yanınızda mutlaka acil ihtiyaçlarınızı karşılayacak bir çanta bulundurun (ilaç, su, atıştırmalık, yedek cihaz şarjı vs.).
• Sevdiklerinizle iletişim kurun ve güvende olduğunuzu bildirin.
• Çevrenizde yardım edebilecek bireylerden destek istemekten çekinmeyin.
• Sosyal medya üzerinden güvenilir kaynaklardan bilgi alın.

Söyleşinin sonunda, yapay zekadan alınabilecek destekler arasında bilgi sağlama, moral verici sohbetler, kriz anlarında yönlendirme ve sakinleşmeye yardımcı teknikler yer aldı.

Tüm izleyicilere “geçmiş olsun” dilekleriyle söyleşi sonlandırıldı.